Scholen sleutel tot meer Nederlands in de Vlaamse Rand
Weyts ziet lichtpuntjes, maar vooral veel werkpuntjes in Taalbarometer
Minister van Vlaamse Rand Ben Weyts ziet enkele lichtpuntjes, maar vooral veel werkpunten in de 2de Taalbarometer voor de Vlaamse Rand. In vergelijking met de 1ste
Taalbarometer (2014) is de kennis van het Nederlands licht gedaald in
de Vlaamse Rand. Zo staat het Nederlands in de noordelijke en zuidelijke
Kanaalzone sterk onder druk. In de ‘tewerkstellingsgemeenten’
Vilvoorde, Machelen en Zaventem verslechtert de taalsituatie. De kennis
van het Nederlands daalt met name bij de (Franstalige) Belgen. Bij de
niet-EU-burgers in de Vlaamse Rand neemt de kennis van onze taal dan
weer toe. “De nieuwkomers in België zijn blijkbaar betere Belgen dan de
Franstaligen: ze passen zich beter aan”, zegt minister van Vlaamse Rand
Ben Weyts. “Een lichtpuntje is ook dat de Vlaamse scholen duidelijk
zorgen voor meer Nederlands in onze Rand”.
Het Brussels
Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO) maakt in opdracht
van de Vlaamse Overheid een Taalbarometer die de taalsituatie in de
Vlaamse Rand rond Brussel schetst. De eerste Taalbarometer verscheen in
2015. Nu is ook het tweede Taalbarometeronderzoek klaar. Tussen januari
en september 2018 werden 2.410 volwassenen uit de Vlaamse Rand
ondervraagd.
De kennis van het
Nederlands is de voorbije 4 jaar licht gedaald in de Vlaamse Rand. Het
aantal inwoners van de 19 gemeenten van de Vlaamse Rand dat goed tot
uitstekend Nederlands spreekt, is gedaald van 69,6% in 2014 tot 68,5%
nu. Die daling is wel beperkt als je in rekening brengt dat de
bevolkingsgroei – tussen 2013 en 2018 groeide de bevolking met +2,3% -
bijna volledig op conto is van anderstaligen. Het aantal geboren en
getogen Belgen in de Rand is gevoelig gedaald, het aantal
genaturaliseerde Belgen, EU-burgers en niet-EU-burgers is toegenomen.
De daling van de kennis
van het Nederlands is volledig toe te schrijven aan de
(niet-Nederlandstalige) Belgen. In deze groep daalt de kennis van het
Nederlands van 77,5% (2014) naar 76,3% (nu). Bij de niet EU-onderdanen
is de kennis van het Nederlands dan weer gegroeid van 14,6% (2014) naar
24,5% (nu). De daling van de kennis van het Nederlands situeert zich
bovendien quasi volledig in de zogenaamde ‘tewerkstellingsgemeenten’
Vilvoorde, Machelen en Zaventem, waar de verstedelijking vanuit Brussel
zich sterk laat voelen. In de faciliteitengemeenten is de kennis van het
Nederlands dan weer verbeterd. “Onze inspanningen in de
faciliteitengemeenten werpen vruchten af, maar de klassieke Brusselse
olievlek dijt nu uit naar andere gemeenten”, zegt Weyts. “De
tewerkstellingsgemeenten Vilvoorde, Machelen en Zaventem hebben nu nood
aan positieve Vlaamse projecten. Net daarom zie ik bijvoorbeeld brood in
de Broeksite, die ook een culturele invulling zal krijgen en zo een
bijkomende bron kan worden voor het gemeenschapsleven”.
Scholen sleutel tot meer Nederlands
De Taalbarometer
bevestigt ook dat de Vlaamse scholen in de Rand een goeie motor zijn
voor het Nederlands. Wie kiest voor Nederlandstalig onderwijs, zelfs al
wordt er thuis een andere taal gesproken, heeft een veel grotere kans om
op termijn ook thuis het Nederlands te gebruiken. “Dit biedt kansen”,
zegt Weyts. “Via de schoolpoort kunnen we niet alleen kinderen, maar ook
hun ouders binnenloodsen in de Vlaamse gemeenschap. Een keuze voor
Nederlandstalig onderwijs mag niet alleen een keuze zijn voor de
toekomstige carrière van je kinderen: het moet ook een keuze zijn voor
het Nederlandstalige gemeenschapsleven. We kunnen dit ondersteunen door
bijvoorbeeld binnen de schoolmuren nog meer cursussen Nederlands aan te
bieden voor volwassenen, terwijl er opvang voorzien wordt voor de
kinderen. Nu al lopen er 21 zulke projecten in de Vlaamse Rand”.
